W dniu 16 maja weszła w życie (z pewnymi wyjątkami) ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. W obszarze przepisów z zakresu prawa ochrony środowiska wprowadziła ona kilka istotnych zmian.
Więcej czasu na realizację obowiązków sprawozdawczych
Wydłużono terminy na złożenie sprawozdań za 2019 r., o których mowa w przepisach:
- ustawy z dnia 13 września 1997 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:
- do 31 sierpnia 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, podmiotów prowadzących punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (z wyłączeniem gminy), a także innych podmiotów zbierających odpady komunalne oraz podmiotów zbierających odpady komunalne przyjmujących odpady komunalne od innego zbierającego odpady komunalne,
- do 31 października 2020 r. - w przypadku rocznego sprawozdania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi,
- do dnia 31 grudnia 2020 r. - w przypadku rocznego sprawozdania marszałka województwa z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi
- ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach:
- do 11 września 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi (art. 73 u.o.) oraz rocznych sprawozdań składanych przez organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego (art. 74a u.o.), jak również rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami składanych przez przedsiębiorców prowadzących stację demontażu pojazdów oraz prowadzących strzępiarkę, o której mowa w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (art. 75 ust. 2 pkt 4 i 5 u.o.);
- do dnia 31 października 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami (art. 75 u.o.) - poza wskazanymi wyżej wyjątkami.
Czytaj więcej: Skutki tarczy antykryzysowej 3.0 dla ochrony środowiska
Czytaj więcej: Czarne chmury nad branżą odpadową - objaśnienia ministra klimatu nie wystarczą
Na stronie rejestru Baza Danych o Odpadach pojawiły się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania techniczne. W sumie jest ich 10, ale część dotyczy tych samych problemów, np. hasła i logowania Ministerstwo Klimatu i Instytut Ochrony Środowiska przypominają też, że rejestr ze względu na wykorzystanie technologii JavaScript oraz CSS najlepiej działa na przeglądarkach Google Chrome i Mozilla Firefox. Korzystanie z innych przeglądarek nie daje pełnych możliwości korzystania z funkcjonalności systemu BDO oraz gwarancji wyświetlanych treści. Okazuje się jednak, że nawet na rekomendowanych przeglądarkach można mieć kłopoty. Wówczas zalecane jest wyczyszczenie historii lub otwarcie ich w trybie incognito. Poniżej prezentujemy pozostałe pytania i odpowiedzi.
Czytaj więcej: Odpowiedzi na najczęstsze pytania w sprawie BDO
Skierowany przez Ministerstwo Klimatu projekt nowego rozporządzenia w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów w dużej części dotyczył firm budowlanych. Po pierwsze resort zwiększa ilość odpadów, które nie podlegają ewidencji, po drugie dodaje kilka pozycji. Największe zmiany ilościowe dotyczą gleby i ziemi, w tym kamieni – limit zwalniający z ewidencji ma się zwiększyć z 5 do 20 ton rocznie.
BDO, czyli baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami została wprowadzona przez Ministerstwo Środowiska aby przeciwdziałać nieprawidłowościom, które występują w sektorze gospodarowania odpadami. Do końca roku podmioty, które wprowadzają na rynek m.in. produkty w opakowaniach oraz gospodarują odpadami są zobowiązani do rejestracji do BDO.
Usługa konsultingowa przygotowania wniosku o wpis do Rejestru-BDO
Więcej informacji: +48 792 243 781, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Baza danych o odpadach - obowiązki przedsiębiorcy
- Wstęp
Podstawę utworzenia Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) stanowi art. 79 ust. 1 ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach – dalej u.o. Zgodnie z art. 238 ust. 1 u.o. BDO powinna była zostać utworzona w terminie do 24.01.2018 r. (data ta była kilkakrotnie zmieniana). W tym terminie został utworzony tylko rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, stanowiący integralną część BDO. Podstawę prowadzenia rejestru stanowi art. 49 u.o. Komunikat Ministra Środowiska z 24.01.2018 r. w sprawie daty utworzenia rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami ogłosił, że datą utworzenia rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., jest 24.01.2018 r.
Reguły dotyczące ewidencji odpadów ustalone przez ustawodawcę z inicjatywy byłego już Ministerstwa Środowiska, krytykują: Adam Abramowicz - Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz przedstawiciele branży odpadowej. Po pierwsze, wskazują, że nie ma jasnych zasad określających, kto musi zarejestrować się w bazie danych o odpadach (BDO) i ewidencjonować to, co wyrzuca. Po drugie - ci, którzy to zrobią, nie zdają sobie sprawy, że będą musieli ważyć każdy rodzaj śmieci, np. zużyte tonery, świetlówki, baterie i ewidencjować je w bazie. Po trzecie, branża odpadowa nie ma pewności, czy baza dobrze zadziała od Nowego Roku, bo nie jest jeszcze w pełni gotowa. Tymczasem już 1 stycznia 2020 roku tylko w niej będzie prowadzona ewidencja odpadów, a popełnienie błędu może kosztować nawet milion złotych. Adam Abramowicz nie ma wątpliwości, że odpady mogą pogrążyć firmy, dlatego wystąpił do Ministra Klimatu z propozycją wyłączenia z nowych obowiązków tych małych i średnich, co popiera także Jadwiga Emilewicz, minister rozwoju. Propozycję chwalą eksperci, ale zauważają, że potrzebne jest jeszcze wyłączenie dla wprowadzających, np. osób sprowadzających auta z zagranicy.
Czytaj więcej: Odpady pogrążą tysiące firm. Potrzebne zmiany w prawie
- Przed nami kolejny krok w zakresie zaproponowania rozwiązania ułatwiającego m.in. zbiorowe wykorzystanie instalacji OZE przed podmioty indywidualne (tzw. prosumenta zbiorowego), w tym m.in. dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych - zapowiedziała Emilewicz w wywiadzie dla PAP.
- Jeśli chcemy poprawiać jakość powietrza w miastach i jednocześnie dostarczać tanią energię, to musimy wprowadzić system zachęt, który sprawi, że „zazielenią się” dachy spółdzielni mieszkaniowych (pojawią się tam panele słoneczne i inne mikro i małe instalacje OZE) - dodała.
Czytaj więcej: Emilewicz: Kolejny krok to ułatwienia m.in. dla spółdzielni w wykorzystaniu OZE
Od wtorku 24 września stroną postępowania o wydanie decyzji środowiskowej będzie m.in. właściciel nieruchomościami znajdującej się w odległości 100 m od obiektu. Jeśli więc inwestor postawi uciążliwy zakład na środku odpowiednio dużej działki, nikt z sąsiadów może nie mieć prawa do protestowania przeciwko jego realizacji.
Za sprawą wchodzącej dziś w życie nowelizacji z 19 lipca ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku uzyskanie decyzji środowiskowej ma być szybsze i tańsze. Eksperci nie mają jednak wątpliwości, że te korzystne zmiany niweczy nowa definicja strony. Zdaniem części prawników może ona przełożyć się na ograniczenie obywatelom możliwości wpływu na inwestycje szkodliwe dla przyrody i uciążliwe dla mieszkańców.
Podobne zarzuty wobec nowych przepisów zgłaszał też Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich.Andrzej Szweda-Lewandowski, generalny dyrektor ochrony środowiska, uważa jednak, że nowe przepisy poszerzą katalog stron. Z danych Ministerstwa Środowiska wynika, że co roku o decyzje środowiskowe stara się od do 20 tys. podmiotów planujących inwestycje znacząco oddziałujące na środowisko.
Czytaj więcej: Nowe prawo - 100 metrów z każdej strony i nikt nie zablokuje uciążliwego zakładu
Mieszkańcy, którzy segregują śmieci, zapłacą za ich odbiór co najmniej dwa razy mniej niż ci, które tego nie robią. Opłaty śmieciowe będą też niższe dla osób, które mają przydomowe kompostowniki. Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która wprowadza te zmianę, obowiązuje od 6 września.
Ministerstwo nie uwzględniło postulatów samorządów - nie wprowadzono przepisu upoważniającego do wydania rozporządzenia ministra, które w sposób jednolity na terenie całego kraju uregulowałoby, kiedy selektywna zbiórka jest prowadzona, a kiedy nie. Zamiast tego upoważniono rady gmin, żeby wprowadziły kryteria do regulaminów. W rezultacie każda gmina będzie sama te kryteria regulować.
Czytaj więcej: Opłata za niesegregowane odpady nawet cztery razy wyższa
Rejestracji podlegają piece, w których spalany jest olej opałowy. Celem jest uszczelnienie systemu poboru podatku akcyzowego. Rejestracja obejmuje również osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej. W czwartek w Dzienniku Ustaw został ogłoszony wzór zgłoszenia rejestracyjnego. Formularz rejestracyjny pieca opalanego olejem opałowym wprowadziło rozporządzenie ministra finansów z 21 sierpnia 2019 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją uproszczoną w zakresie podatku akcyzowego.
Czytaj więcej: Korzystanie z pieca olejowego trzeba zarejestrować