Obliczenie opłaty za odpady komunalne na podstawie zużycia wody staje się coraz popularniejszą praktyką. Na tę metodę zdecydowały się już niektóre miasta, m.in. Szczecin, Tarnów, Łódź, natomiast od kwietnia 2021 r. będzie obowiązywać ona także w Warszawie. Metoda ta z założenia jest najbardziej miarodajna, ponieważ pozwala odzwierciedlić realną liczbę osób zamieszkujących daną nieruchomość.
- Wprowadzenie
Na podstawie przepisów ustawy z 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – dalej u.u.c.p.g. – gmina jest zobowiązana do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Artykuł 6j ust. 1 u.u.c.p.g. określa sposób ustalania wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn uchwalonej stawki oraz:
1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, albo
2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, albo
3) powierzchni lokalu mieszkalnego.
Należy pamiętać, że rada gminy może także wybrać metodę, zgodnie z którą opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest określona w jednej stawce opłaty od gospodarstwa domowego, przy czym dopuszczalne jest stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy spośród wskazanych metod.
Drugiej z wymienionych metod poświęcony jest niniejszy komentarz. Poniżej zwrócono uwagę na wybrane zagadnienia problemowe związane z wprowadzaniem i funkcjonowaniem stosowania tej metody.
Termomodernizacja istniejących budynków przynosi korzyście wszystkim – zarówno właścicielom budynków, poprzez obniżenie kosztów ogrzewania budynków, jak i całej populacji ludzkiej, poprzez obniżenie emisji zanieczyszczeń, pochodzących ze spalania paliw. Jednak to właściciele ponoszą koszty ewentualnej termomodernizacji budynków. W celu zachęcenia ich do tych działań, poprzez refundację części poniesionych kosztów, utworzony został Fundusz Termomodernizacji i Remontów, z którego środków dotowane są przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Czym jest premia termomodernizacyjna i w jaki sposób można ją uzyskać?
- Na co przysługuje premia termomodernizacyjna?
Premia termomodernizacyjna jest formą dofinansowania do zrealizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych, której zasady udzielania zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów - dalej u.w.t. Pojęcie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 2 u.w.t., zgodnie z którym należy przez nie rozumieć przedsięwzięcia, których przedmiotem jest:
a) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
b) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
c) wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
d) całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
Ważne!
Premia termomodernizacyjna przysługuje na spłatę części kredytu zaciągniętego na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Pierwszym warunkiem skorzystania z tej formy dopłaty do termomodernizacji jest więc zaciągnięcie kredytu na realizację przedsięwzięcia a nie realizacja go przy użyciu posiadanych środków finansowych. Premia nie jest bowiem refundacją faktycznie poniesionych kosztów, lecz dopłatą do części kredytu.
Kolejnym warunkiem uzyskania premii termomodernizacyjnej jest uprzednie wykonanie audytu energetycznego, czyli „opracowania określającego zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiącego jednocześnie założenia do projektu budowlanego” (art. 2 pkt 8 u.w.t.). Bowiem aby uzyskać premię termomodernizacyjną, z audytu energetycznego musi wynikać, że w wyniku jego realizacji nastąpi:
Czytaj więcej: Jak uzyskać dopłatę do termomodernizacji? - poradnik dla mieszkańca
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ustawa o odpadach zmieniły się od nowego roku. Przewidują inny sposób obliczania poziomu recyklingu – ma się odnosić do wszystkich wytworzonych odpadów, a nie jak za 2020 rok – do czterech frakcji. Tymczasem samorządowcy chcą zmian – ich zdaniem ostatnie zmiany w prawie nadal nie rozwiązują istotnych problemów zgłaszanych przez środowiska samorządowe.
Nowelizacja ustawy o czystości i porządku w gminach
Zmiany w ustawie o czystości i porządku w gminach wprowadzane są za pomocą dwóch aktów prawnych. Pierwszym z nich jest ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw 28 grudnia.
Czytaj więcej: Od stycznia ważne dla gmin zmiany w gospodarce odpadami
Sejm poparł w czwartek wieczorem cztery poprawki, jakie do noweli zaproponował dzień wcześniej Senat. Jedna z nich stanowiła, że nowe przepisy wejdą w życie z dniem 31 grudnia 2020 roku. Pierwotnie część przepisów miała zacząć obowiązywać po 14 dniach od dnia ogłoszenia ustawy. Kolejna ze zmian popartych przez Sejm, pozwala na zawieszenie poboru kar od gmin, które nie wywiązały się z uzyskania odpowiedniego poziomu recyklingu odpadów. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.
Podczas debaty w Senacie senator Wadim Tyszkiewicz podkreślił, że samorządy „na śmieciach nie zarabiają i nie są winne wysokim cenom śmieci”. - Nie można narzucić niższych cen, bo gmina straci, różnica między kosztami a wpływami będzie musiała być pokryta przez mieszkańców – mówił.
Jak dodał, kiedyś gminy dostawały pieniądze za posegregowane śmieci, a obecnie trzeba zapłacić, żeby ktoś chciał posegregowane śmieci odebrać od gmin. Tymczasem odpady nie powinny być gromadzone na wysypiskach, a palenie ich nie jest „do końca dobrym rozwiązaniem”.
Czytaj więcej: Gminy rozliczą się z odpadów za 2020 rok w korzystniejszy dla nich sposób
Prawnicy nie mają wątpliwości, że już dawno nie było tak dużej nowelizacji prawa budowlanego (pb). Ustawa z 13 lutego 2020 roku przede wszystkim upraszcza proces inwestycyjny, bo wprowadza katalog inwestycji przeprowadzanych na podstawie pozwolenia, zgłoszenia i bez żadnych formalności, ułatwia przyłączanie nowych inwestycji do sieci gazowych, elektroenergetycznych, ciepłowniczych, wodociągowych i kanalizacyjnych, ogranicza termin na stwierdzenie nieważności pozwolenia na budowę, jednoznacznie wskazuje, kto jest, a kto nie jest stroną procesu inwestycyjnego.
Nowela przewiduje też wprowadzenie nowego projektu budowlanego. Tyle, że jeszcze przez rok można projekty opracowane według dotychczasowych zasad dołączać do wniosku o pozwolenie na budowę i zgłoszenia. Ta zmiana zatem nie będzie odczuwalna z dnia na dzień. Posiadaczy ponadwudziestoletnich bezprawnych budowli ucieszy nowa możliwość ich zalegalizowania. Ta zmiana jednak z punktu widzenia ładu przestrzennego ma wiele wad. Co dokładnie się zmieni?
Czytaj więcej: Od soboty nowe prawo budowlane - proces inwestycyjny będzie prostszy
Kontrowersje wokół spalarni odpadów trwają. Według ministerstwa celem zakładów termicznego przetwarzania jest wytworzenie energii. Przeciwnicy podkreślają, że gminy, które projektują budowę, nie poprawiają selektywnej zbiórki śmieci. Tymczasem kolejne inwestycje czekają na pozwolenia na budowę i dofinansowanie z NFOŚiGW. A zdaniem ekspertów nie należy wspierać tego typu inwestycji.Do 30 września ma być wydana decyzja pozwolenia na budowę dla inwestycji polegającej na utworzeniu zakładu termicznego przekształcania odpadów w Oświęcimiu – wynika z odpowiedzi ministra klimatu na interpelację poselską. Wiceminister Jacek Ozdoba podkreśla, że głównym celem inwestycji jest wytworzenie energii elektrycznej i ciepła w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.
Czekamy na listę ministra
W czasie pandemii przesunięty został termin wydania przez ministra klimatu rozporządzenia określającego (zgodnie z art. 35b ust. 4 ustawy o odpadach) listę instalacji przeznaczonych do termicznego przekształcania odpadów komunalnych lub odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych. Miało zostać po raz pierwszy wydane do 31 lipca 2020 r., ale termin ten wydłużono do 31 grudnia. Resort argumentował, że wynika to z konieczności pozyskania kompletnych danych dotyczących mocy przerobowych istniejących instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych i odpadów pochodzących z ich przetworzenia.
Czytaj więcej: Spalarnie odpadów coraz droższe, a planowane są nowe inwestycje
Złożyliśmy w Sejmie projekt ustawy dotyczący ochrony zwierząt - poinformował w piątek wicerzecznik PiS Radosław Fogiel. - W Polsce trzeba wprowadzić zupełnie nowy porządek prawny, jeśli chodzi o ochronę zwierząt. Względy, które za tym przemawiają, mają charakter humanitarny - deklarował prezes partii Jarosław Kaczyński.Przedstawienie projektu zwiększającego ochronę zwierząt. zapowiedział we wtorek prezes PiS Jarosław Kaczyński. Tzw. piątka dla zwierząt przewiduje m.in. zakaz hodowli zwierząt na futra, wzmocnienie społecznej kontroli warunków, w jakich zwierzęta są przetrzymywane, zakaz wykorzystywania zwierząt w celach rozrywkowych i widowiskowych, zakaz stałego trzymania zwierząt na uwięzi i określenie minimalnych wymiarów kojców oraz ograniczenie możliwości uboju rytualnego.deklarował
- W Polsce trzeba wprowadzić zupełnie nowy porządek prawny, jeśli chodzi o ochronę zwierząt. Względy, które za tym przemawiają, mają charakter humanitarny, ale jest także jeszcze jeden wzgląd - w Polsce bardzo często mówi się o europeizacji, że Polska powinna być jak Europa. To czasem jest celne, a czasem nie warto się wzorować na państwach, które leżą na zachód od naszych granic. Ale na pewno to jest celne, jeśli mówimy o tym, żeby w Polsce humanitarne standardy odnoszące się do zwierząt były nie gorsze, a nawet może lepsze jeszcze niż w krajach na zachód od naszej granicy - powiedział szef PiS na wtorkowej konferencji w Warszawie. I dodał, przyszedł moment, gdy można się "tym w końcu na poważnie zająć".
Nowelizacja ma wprowadzić częstsze kontrole dla schronisk, a inspekcji weterynaryjnej nadać prawo do nakładania mandatów i zakończyć w ten sposób trzymanie zwierząt w schroniskach w złych warunkach. Według zapowiedzi polityków, PiS chce także "doprowadzić do tego, żeby zaprzestać wykorzystywania zwierząt na arenach cyrkowych, gdzie za rozrywką ludzi stoi strach, stres i niekiedy ból zwierząt, które nie znają innego życia, niż ta sfera rozrywki".
Współmałżonek może skorzystać i odliczyć z ulgi termomodernizacyjnej poniesione wydatki od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, mimo, że nie jest wymieniony w akcie notarialnym nabycia nieruchomości. Odliczenia dokonuje tylko ten małżonek, na którego wystawiona jest faktura. Potwierdziła to skarbówka w najnowszej interpretacji.Istniejąca w naszym systemie podatkowym od 1 stycznia 2019 r. ulga termomodernizacyjna cieszy się dużym zainteresowaniem i jednocześnie budzi sporo wątpliwości interpretacyjnych. Często zatem bywa przedmiotem interpretacji indywidualnych organów skarbowych. W przedmiotowej sprawie, małżonkowie w 2017 roku ze wspólnych oszczędności kupili dom jednorodzinny z lat 70-tych. Akt notarialny jednak jest sporządzony na nazwisko męża. W 2018 roku wspólnie przystąpili do modernizacji domu. Koszty modernizacji małżonkowie ponoszą wspólnie, faktury na termomodernizację są wystawione na podatniczkę i na męża zgodnie z ponoszonymi wydatkami. Zakupiony dom jednorodzinny zgodnie z art. 31 par. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest składnikiem majątku wspólnego (składnikiem małżeńskiej wspólności majątkowej).
Czytaj więcej: Prawo do ulgi termomodernizacyjnej także dla małżonka
Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi staje się coraz bardziej popularne. Mieszkańcy są zachęcani do zbierania wód opadowych i ich wykorzystywania. Jednocześnie jednak Internet pełen jest sprzecznych informacji dotyczących formalności, jakich należy dopełnić przy realizacji zbiornika na deszczówkę. W poradniku wyjaśniono, skąd biorą się te rozbieżności i jakie działania powinna podjąć osoba, która chce mieć zbiornik na wody opadowe na swojej działce.
Wody opadowe to nie ścieki
Można spotkać się z interpretacjami traktującymi wody opadowe jako ścieki. Wynika to z faktu, że w poprzednim stanie prawnym rzeczywiście tak było (zob. art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c ustawy z 18.07.2001 r. – Prawo wodne). Jednak według obecnie obowiązujących przepisów woda deszczowa, która nie jest niczym zanieczyszczona, nie stanowi ścieku (zob. art. 16 pkt 61 ustawy z 20.07.2017 r. – Prawo wodne – dalej pr. wod.). Dotyczy to zarówno wody, która spływa z dachów budynków oraz z terenów utwardzonych, jak i tej, która wpada bezpośrednio do zbiornika na wody opadowe.
Wniosek: wody opadowe nie stanowią ścieków, o ile nie są z nimi zmieszane.
Ustalenie to będzie miało duże znaczenie przy ocenie, jakie formalności należy spełnić przed wykonaniem zbiornika na deszczówkę.
Zapamiętaj! Jeżeli znajdzie się wyrok albo decyzja, w której będzie wskazane, że deszczówka to rodzaj ścieku, to stanowisko w nich wyrażone nie będzie już aktualne.
Lokalizacja zbiornika na deszczówkę
Jak już wyjaśniono wyżej, wody opadowe nie są ściekami. Ma to duże znaczenie przy ustalaniu zasad lokalizacji zbiornika na deszczówkę na działce. W tym zakresie w wielu miejscach można znaleźć odniesienie do rozdziału 7 działu II rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dotyczącego warunków sytuowania zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe.
Czytaj więcej: Przydomowe instalacje do zbierania deszczówki – poradnik dla mieszkańca