+48 600 243 782

W Polsce od 2017 r. obserwujemy dynamiczny wzrost udziału OZE w energetyce rozproszonej w krajowej generacji, w tym dynamiczny przyrost mocy zainstalowanej w mikroinstalacjach, głównie fotowoltaicznych – do ponad 1,2 mln instalacji na koniec czerwca tego roku. Mamy duże wzrosty jeśli chodzi o inwestycje w OZE oraz w cały sektor OZE. Dla Polski jedną z najważniejszych spraw jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i przeprowadzenie sprawiedliwej transformacji energetycznej. Rosyjski atak na Ukrainę przyczynił się do kryzysu energetycznego w całej Europie. Dlatego tak ważne są wszelkie działania mające zwiększyć udział OZE w rodzimej energetyce - mówi minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. 

Obecnie dla budynków wielolokalowych są następujące możliwości działania:

•         Zasilanie części wspólnej: rozliczenie prosumenckie, czyli autokonsumpcja oraz sprzedaż do sieci po cenie średniej hurtowej.
  •         Nadwyżka zasila rachunek energii, a reszta odkładana jest na koncie.
  •         Ewentualny nadmiar na koniec roku jest zwracany w wysokości 20% prosumentowi (za każdy miesiąc 20% niewykorzystanych środków).
  •         O ile powierzchnia dachu jest niewielka, instalacja pokrywa w całości (lub w części) koszty energii dla części wspólnej.
•     Prosument zbiorowy (czyli udziały w instalacji wspólnej lokatorów, którzy wykupią takie udziały). Zasady rozliczania są takie same jak wyżej. Dotąd nie powstała żadna instalacja prosumenta zbiorowego.

Wprowadzona zostanie instytucja prosumenta lokatorskiego:

•     Zarządzający budynkiem wielolokalowym (TBS, spółdzielnia, wspólnota) będzie mógł zainwestować w większą instalację, niż jest potrzebna dla części wspólnej.
•     Autokonsumpcja będzie dotyczyć tylko części wspólnej.
•     Całość energii oddawanej do sieci będzie rozliczana miesięcznie ze sprzedawcą według cen hurtowych i wpływać na konto właściciela.
•     Przychody właściciela obniżą co do zasady koszty utrzymania budynku, a oszczędności będzie można przeznaczyć np. na remonty czy inne potrzeby.
•     Prosument (zarządzający budynkiem) będzie musiał zgłosić do sprzedawcy energii sposób rozliczenia (czyli status prosumenta lokatorskiego), dokumentując to uchwałą o budowie takiej instalacji.

Grant na OZE

Wnioski o dofinansowanie będzie można składać od 1 lutego 2023 r. do Banku Gospodarstwa Krajowego. Dofinansowanie do 50% instalacji ze środków przeznaczonych na prefinansowanie KPO (PFR) co oznacza, że przy średniej instalacji 30 kWh jesteśmy w stanie dopłacić mniej więcej 75 tys. zł do instalacji wartej 150 tys. zł.

Grant pokryje:

•     zakup, montaż lub budowę nowej instalacji odnawialnego źródła energii;
•     modernizację instalacji odnawialnego źródła energii, w wyniku której zainstalowana moc instalacji wzrośnie o co najmniej 25%.

Dofinansowaniem będą też objęte instalacje wspomagające – magazyny energii, pompy ciepła itp.

Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe będą mogły składać wnioski o dofinansowanie instalacji fotowoltaicznych od 1 lutego 2023 do Banku Gospodarstwa Krajowego.

Sprawozdanie, które gminy będą składać corocznie z zakresu gospodarowania nieczystościami ciekłymi to konsekwencja nowelizacji z 7 lipca 2022 r. ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.  Do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dopisano przepisy zobowiązujące wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do sporządzenia sprawozdania dotyczącego gospodarowania nieczystościami ciekłymi za poprzedni rok kalendarzowy. 

Sprawozdanie będzie składane do dwóch podmiotów:

• właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oraz
• właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie

w terminie do końca kwietnia za rok poprzedni. Pierwsze sprawozdanie będzie składane jednak dopiero za rok 2023, a więc w terminie do końca kwietnia 2024. Za niezrealizowanie obowiązków sprawozdawczych gminy mogą zostać ukarane karą w wysokości 10 tys. zł.

Nie ma wzoru, ale są informacje

W ustawie nie przewidziano wzoru według którego gminy mają sporządzać sprawozdania zakresie gospodarki nieczystościami ciekłymi gminy. Ustawa wskazuje, jakie informacje ma zwierać sprawozdanie:

• liczbie zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy;
• liczbie właścicieli nieruchomości, od których odebrano nieczystości ciekłe, oraz liczbie osób zameldowanych pod adresem nieruchomości, na której znajduje się dany zbiornik bezodpływowy lub dana przydomowa oczyszczalnia ścieków;
• liczbie zawartych umów, o których mowa w art. 6 ust. 1, w okresie sprawozdawczym, a także przed okresem sprawozdawczym, jeżeli obejmują działania realizowane w okresie sprawozdawczym;
• liczbie zbiorników bezodpływowych lub przydomowych oczyszczalni ścieków, których opróżnianie zorganizowała gmina;
• częstotliwości opróżniania zbiornika bezodpływowego lub osadnika w instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 3;
• ilości nieczystości ciekłych odebranych z obszaru gminy w podziale na nieczystości ciekłe bytowe oraz przemysłowe;
• ilości wody pobranej przez użytkowników niepodłączonych do sieci kanalizacyjnej;
• stacjach zlewnych, do których przekazane zostały odebrane z terenu gminy nieczystości ciekłe, w postaci wykazu tych stacji;
• liczbie przeprowadzonych kontroli dokumentów, o których mowa w art. 6 ust. 5a, oraz wynikach tych kontroli.

To będzie wyzwanie dla gmin

Zdaniem Leszka Świątalskiego, dyrektora biura Związku Gmin Wiejskich RP sama techniczna strona sprawozdawczości nie powinna być problemem, choćby dlatego, że na rynku pojawiły się już programy informatyczne pomagające m.in. w ewidencjonowaniu, monitorowaniu opróżniania szamb i ułatwiające taką sprawozdawczość.  Problemem dla gminy może być wiedzy na temat przydomowych oczyszczalni ścieków (które do tej pory były poza zainteresowaniem gmin) oraz zbiorników bezodpływowych, o ile do tej pory samorządy nie dokonały takiej inwentaryzacji, choć powinny. Gminy do 9 lutego 2023 roku muszą też wprowadzić zmianę w regulaminach utrzymania czystości i porządku uwzględniające zmiany prawne w zakresie częstotliwości i sposobu pozbywania się nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości.

Zdaniem ustawodawcy obowiązek sprawozdawczy ma służyć zapanowaniu nad strumieniem ścieków, które teraz są poza kontrolą. Zwracała na to uwagę wielokrotnie Najwyższa Izba Kontroli w swoich raportach. Z ostatniego raportu NIK wynika, że na 43 skontrolowane polskie gminy, a w 82,1 proc. z nich ewidencje zbiorników bezodpływowych były niekompletne, 79,1 proc. gmin przekazało Głównemu Urzędowi Statystycznemu (GUS) nierzetelne dane dotyczące tych zbiorników, tylko 30,2 proc. gmin posiadało wiedzę o właścicielach nieruchomości nieposiadających umów na opróżnianie zbiorników bezodpływowych.