W dniu 1 kwietnia 2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw. Projekt ma na celu transpozycję do przepisów krajowych postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5.06.2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dz.U.UE.L z 2019 r. Nr 155, poz. 1). Termin na wdrożenie nowych przepisów to 3.07.2021 r.
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie obowiązku pobierania opłaty od nabywającego opakowania jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub posiłki w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienionych w załączniku nr 6 do projektu ustawy. Opłatę mają pobierać jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne. Podmioty te zostaną zobowiązane do zapewnienia nabywcom dostępności w sprzedaży opakowań wielokrotnego użytku lub opakowań wytworzonych z materiałów innych niż tworzywa sztuczne. Opłata ma być wnoszona na odrębny rachunek bankowy właściwego marszałka województwa, w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym została pobrana. W przypadku niewniesienia opłaty w całości lub części przewidziano sankcję - marszałek województwa określi wysokość należnej opłaty, a w przypadku niewykonania decyzji określającej wysokość należnej opłaty ustali w drodze decyzji dodatkową opłatę w wysokości 50% kwoty niewniesionej opłaty pierwotnej.
Przedsiębiorcy pobierający opłatę będą musieli składać sprawozdania, na zasadach określonych w art. 73 ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach o liczbie nabytych i wydanych przez tych przedsiębiorców opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego oraz prowadzić ewidencję (papierową lub elektroniczną) liczby nabytych i wydanych ostatecznemu nabywcy opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego w danym roku kalendarzowym. W przypadku prowadzenia więcej niż jednej jednostki przez przedsiębiorcę konieczne będzie prowadzenie dla każdej z nich oddzielnej ewidencji.
Nowe przepisy przewidują zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego oraz produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych (wskazanych w załączniku nr 7 do projektu ustawy) oraz obowiązek zamieszczania na produktach lub ich opakowaniach stosowanych oznaczeń (w zakresie wskazanym w załaczniku nr 8 do projektu ustawy). W przypadku wprowadzania do użytku produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienionych w załączniku nr 9 do projektu ustawy konieczne będzie ponoszenie kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadów powstałych z tych produktów oraz przekazywanie środków na zagospodarowanie odpadów powstałych z wprowadzonych do obrotu produktów, na rachunek bankowy właściwego marszałka województwa (pod groźbą sankcji). Przedsiębiorcy wprowadzający takie produkty będą także zobowiązani do składania sprawozdań o wysokości wniesionej opłaty, na zasadach określonych w art. 73 ust. 2 pkt 3 ustawy o odpadach. Opłata będzie obliczana jako iloczyn określonej stawki oraz ilości produktów wprowadzonych do obrotu w roku kalendarzowym. Maksymalną stawkę opłaty określono w wysokości 0,05 zł za szt. produktu wskazanego w załączniku nr 9 do projektu ustawy. Rzeczywiste stawki zostaną określone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.
Podmioty sprzedające produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienione w załączniku nr 9 do projektu ustawy lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne na terytorium innego państwa członkowskiego UE, będą musiały wyznaczyć przedstawiciela, który będzie wykonywał ich obowiązki na terytorium tego państwa członkowskiego UE.
Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienione w załączniku nr 11 do projektu ustawy oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne zostaną zobowiązani do finansowania i prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.
Nowe przepisy zmieniają także niektóre definicje oraz dodają nowe.
Większość nowych przepisów ma wejść w życie 3 lipca 2021 r.
Aleksandra Kwaśniewska